Blog

Włókna kolagenowe. Czym są i za co odpowiadają?

sie 10, 2025

Włókna kolagenowe w skórze i innych strukturach organizmu to prawdziwe rusztowanie, dzięki któremu ciało zachowuje swoją formę i sprawność. To one zapewniają sprężystość, odporność na urazy oraz procesy naprawcze w tkankach. Stanowią aż około 30% wszystkich białek w organizmie człowieka, będąc niezastąpionym elementem skóry, kości, ścięgien, mięśni i stawów. Bez nich nasz wygląd, ruchomość i zdrowie wewnętrznych narządów byłyby znacznie osłabione.

Czym są włókna kolagenowe?

Z biologicznego punktu widzenia włókna kolagenowe to struktury zbudowane z długich, potrójnych helis białka. Podstawową jednostką budowy jest tropokolagen, powstający z reszt aminokwasów takich jak glicyna, prolina czy hydroksyprolina. To właśnie ich specyficzne ułożenie odpowiada za ogromną odporność na rozciąganie i wytrzymałość mechaniczną.

W praktyce oznacza to, że włókna kolagenu stanowią główny składnik substancji międzykomórkowej organizmów zwierzęcych, spajając ze sobą różne typy komórek i nadając tkankom odpowiednią stabilność. Dzięki nim skóra wygląda gładko, stawy zachowują ruchomość, a kości – odporność na złamania.

Budowa i różnorodność typów kolagenu

Budowa kolagenu opiera się na charakterystycznej potrójnej helisie, która zapewnia jego niezwykłe właściwości fizyczne. Ta struktura sprawia, że włókna są mocne i nierozpuszczalne w wodzie, a jednocześnie elastyczne.

W organizmie człowieka występuje wiele typów kolagenu, ale najważniejsze to:

  • kolagen typu I – obecny w kościach, skórze, ścięgnach oraz tkance łącznej, odpowiada za odporność i wytrzymałość na rozciąganie,
  • kolagen typu II – dominujący w chrząstce, gdzie zapewnia sprężystość i amortyzację ruchów,
  • kolagen typu III – występuje w ścianach naczyń krwionośnych, mięśniach i skórze, wspiera integralność i elastyczność tkanek.

To właśnie te trzy typy odgrywają największą rolę w utrzymaniu zdrowia skóry, kości, stawów i narządu ruchu.

Budowa i różnorodność typów kolagenu

Zapoznaj się z naszą ofertą na kolagen w proszku.

Funkcje włókien kolagenowych w skórze i tkance

Włókna kolagenowe pełnią w organizmie wiele kluczowych funkcji. Można je porównać do stalowych prętów w żelbetowej konstrukcji – są niewidoczne, ale odpowiadają za całą stabilność.

W różnych tkankach ich rola wygląda następująco:

  • w skórze zawierające kolagen włókna nadają sprężystość i jędrność, wspierają procesy gojenia oraz opóźniają powstawanie takich oznak starzenia jak zmarszczki
  • w stawach i chrząstkach odpowiadają za ruchomość, stabilizację i zmniejszenie tarcia,
  • w ścięgnach i więzadłach gwarantują odporność na rozciąganie i chronią przed kontuzjami,
  • w kościach stanowią główny składnik macierzy organicznej, w której odkładają się minerały wzmacniające,
  • w mięśniach zwiększają wytrzymałość włókien mięśniowych i wspomagają regenerację,
  • we włosach i paznokciach, włókna kolagenu zapewniają siłę i elastyczność, chroniąc je przed łamliwością.

Nie bez powodu mówi się, że kolagen stanowi podstawę młodości i zdrowia – od wewnętrznej stabilności po estetyczny wygląd skóry.

Jak powstaje i kiedy produkcja kolagenu w organizmie spada?

Za produkcję kolagenu w organizmie odpowiadają wyspecjalizowane komórki. W tkance łącznej są to fibroblast, w chrząstkach – chondroblasty, a w kościach – osteoblasty. Ich zadaniem jest wytwarzanie i układanie włókien w odpowiednie łańcuchy polipeptydowe, które tworzą spójną i wytrzymałą sieć.

Niestety, wraz z wiekiem zdolność organizmu do wytwarzania włókien maleje. Już w okolicach 25 roku życia produkcja kolagenu w organizmie spada o około 1–1,5% rocznie. W efekcie skóra traci sprężystość, pojawiają się bruzdy i zmarszczki mimiczne, a stawy i kości są bardziej podatne na urazy. To naturalny proces starzenia się skóry i tkanki, który można jednak spowolnić.

Jak odbudować włókna kolagenowe?

Choć nie da się całkowicie zatrzymać starzenia, można skutecznie odbudować włókna kolagenowe dzięki diecie, suplementacji i odpowiedniej pielęgnacji.

Najważniejsze elementy wsparcia:

  • dieta bogata w produkty bogate w kolagen – galarety, wywary kostne, ryby i jaja,
  • aminokwasy takie jak glicyny i proliny, które wspierają syntezę kolagenu,
  • antyoksydanty (witamina C, E, cynk, miedź), które chronią włókna przed degradacją,
  • kwas hialuronowy – wspomaga zatrzymywanie wody i poprawia nawilżenie skóry,
  • nowoczesne preparaty kolagenowe – dostarczające naturalny kolagen w łatwo przyswajalnej postaci.

To właśnie suplementacja kolagenu jest dziś jednym z najczęściej stosowanych sposobów na poprawę kondycji skóry i stawów.

Jak odbudować włókna kolagenowe

Vitagel Collagen – polski producent wspierający Twoje włókna kolagenowe

Na rynku znajdziemy wiele produktów, ale warto wybierać te, które są sprawdzone i wysokiej jakości. Vitagel Collagen to polski producent kolagenu, oferujący suplementy zawierające kolagen w proszku i płynie, które wspierają zdrowie skóry, włosów, paznokci oraz stawów.

Ich preparaty bazują na naturalnych źródłach, charakteryzujących się wysoką biodostępnością. Dzięki temu skutecznie uzupełniają niedobory kolagenu i sprzyjają procesom naprawczym. To doskonałe wsparcie dla osób, które chcą zachować młody wygląd skóry, zadbać o sprawność ruchową i spowolnić efekty starzenia.

Podsumowanie – dlaczego włókna kolagenowe są tak ważne?

Włókna kolagenowe to struktury zbudowane z potrójnych helis białka, które zapewniają ciału spójność, wytrzymałość i młody wygląd. Odgrywają rolę w gojeniu się ran, stabilizacji stawów, ochronie kości oraz elastyczności skóry. Jednak naturalna ilość kolagenu maleje, a wraz z nią pogarsza się stan skóry i kondycja całego organizmu.

Dlatego warto dbać o zdrową dietę, stosować suplement diety i wprowadzać świadome nawyki. Odpowiednia suplementacja kolagenu – np. w postaci hydrolizatu od Vitagel Collagen – to inwestycja w zdrowie, wygląd i sprawność na lata.

Źródła:

  1. Lodish H. i in., Molecular Cell Biology, 6th Edition, 2007.
  2. Ricard-Blum S., The Collagen Family, Cold Spring Harbor Perspectives in Biology, 2011. https://doi.org/10.1101/cshperspect.a004978
  3. Shoulders M.D., Raines R.T., Collagen Structure and Stability, Annual Review of Biochemistry, 2009. https://doi.org/10.1146/annurev.biochem.77.032207.120833
  4. Proksch E., Schunck M., Zague V., Segger D., Degwert J., Oesser S., Oral Intake of Specific Bioactive Collagen Peptides Reduces Skin Wrinkles and Increases Dermal Matrix Synthesis, Skin Pharmacology and Physiology, 2014. https://www.karger.com/Article/FullText/356508
  5. Borumand M., Sibilla S., Daily Consumption of Collagen Supplement Reduces Visible Signs of Aging, Clinical Interventions in Aging, 2014. https://doi.org/10.2147/CIA.S65939

Zobacz rówież – Odbudowa chrząstki stawowej – jak zrobić to naturalnie?

 

Aleksandra Chwitczuk
Aleksandra Chwitczuk

Dietetyk

Specjalista ds. żywienia, który zamiast rozpisywać diety, pisze o nich w sposób przystępny i angażujący. Tworzę eksperckie artykuły, poradniki i treści, które pomagają zrozumieć, jak zdrowa dieta i suplemenetacja wpływa na ciało i umysł.